ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑΝΩΝ: Να ανακληθεί η έγκριση που χορήγησε η Εφορεία Αρχαιοτήτων για την μελέτη λειτουργίας μονάδας Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα

Με υπόμνημα ο Σύνδεσμος Χρυσοβιτσάνων «Τα Κόροντα» προς το Υπουργείο Πολιτισμού, ζητά να ανακληθεί άμεσα η έγκριση που χορήγησε η Εφορεία Αρχαιοτήτων (Αιτ/νίας και Λευκάδας) για την μελέτη λειτουργίας μονάδας Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα στη θέση Κλημάτια της Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου και η οποία δόθηκε χωρίς την ενδελεχή εξέταση των νομίμων προϋποθέσεων.

Αναλυτικά:

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑΝΩΝ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ

«Τα Κόροντα»

Πατησίων 5, 104 31 ΑΘΗΝΑ

Αριθμ. πρωτ. 6

Αθήνα 5/4/2016

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

Προς το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

Μπουμπουλίνας 20-22

106 82 ΑΘΗΝΑ

Κοινοποίηση:

1.-Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου

Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου

Δ/νση ΠΕΧΩΣΧ Δυτικής Ελλάδας

ΝΕΟ Πατρών-Αθηνών 33

2.-Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας

Αγ. Αθανασίου 4

302 00 Μεσολόγγι

3.-Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων

και τεχνικών έργων Δυτ. Ελλάδας

Πελοποννήσου και Ν. Ιονίου

Μαιζώνος 17, 262 23 Πάτρα

4.-Δήμο Ξηρομέρου

300 06 Αστακός

Κύριε Υπουργέ,

Πρόσφατα από το διαδίκτυο πληροφορηθήκαμε ότι η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας με την 49/22-12-2015 απόφασή της γνωμοδότησε θετικά επί της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου «Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα ισχύος 1MW» στη θέση Κλημάτια της Τ.Κ. Χρυσοβίτσας Δήμου Ξηρομέρου, Π.Ε. Αιτωλ/νίας......

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη μελέτη, η ως άνω μονάδα θα εγκατασταθεί στη θέση «Κλημάτια» Χρυσοβίτσας, σε οικόπεδο έκτασης 4.883 τ.μ., ιδιοκτησίας Δημητρίου Ζήκου, κατοίκου Πατρών.

Αναφέρεται επίσης ότι το έργο βρίσκεται εκτός οικισμού και εκτός ζωνών και περιοχής ιστορικού, πολιτιστικού και τουριστικού ενδιαφέροντος, ότι οι πλησιέστεροι οικισμοί στο έργο είναι η Χρυσοβίτσα σε απόσταση 1.260 μ., ο Πρόδρομος σε απόσταση 1.935 μ. και τα Αγράμπελα σε απόσταση 2.550 μ., ότι η μονάδα θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια από καύση βιομάζας προερχόμενη από τη συλλογή — προμήθεια φυτικών ελαίων με χρήση μηχανών εσωτερικής καύσης και η πώληση ενέργειας θα γίνεται στη ΔΕΗ Α.Ε., ενώ μέρος της παραγόμενης θερμικής ενέργειας καυσαερίων από τις μηχανές εσωτερικής καύσης θα χρησιμοποιείται για την προθέρμανση της πρώτης ύλης.

Από την πρώτη στιγμή που πληροφορηθήκαμε τα παραπάνω υποβάλαμε την από 16/1/2016 ένστασή μας κατά της ως άνω απόφασης, την οποία κοινοποιήσαμε και προς την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας.

Αρνητικά κατά της απόφασης της ως άνω επιτροπής έχουν τοποθετηθεί όλοι οι κάτοικοι της περιοχής κι όλοι οι φορείς όπως ο Σύλλογός μας με το από 17/1/2016 ψήφισμά του, η Τοπική Κοινότητα Χρυσοβίτσας, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Ξηρομέρου και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ξηρομέρου.

Κι ενώ περιμέναμε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας, στην οποία κοινοποιήσαμε την ένστασή μας, να ενημερώσει σχετικά την Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Δυτ. Ελλάδος και να προστατεύσει τις αρχαιότητες από τους κινδύνους κατασκευής και λειτουργίας του έργου, με έκπληξη λάβαμε την υπ’ αριθμ. πρωτ. φ. 222/Β4-41/208, 265 και 394/26-2-2016 επιστολή της στην οποία αναφέρει ότι κατ’ αρχήν ενέκρινε με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 222/Β4-41/9090/24-12-2015 έγγραφό της την μελέτη και στη συνέχεια δικαιολογεί τη θέση της αυτή με τους εξής λόγους:

1)-Η περιοχή υλοποίησης του εν θέματι έργου βρίσκεται εκτός ήδη κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της αρμοδιότητάς της,

2)-το ακίνητο υλοποίησης του έργου βρίσκεται εκτός των ορίων του υπό κήρυξη αρχαιολογικού χώρου Κορόντων, ο οποίος έχει εκπονηθεί από την ίδια υπηρεσία και πρόκειται σύντομα ν’ αποσταλεί στο ΥΠΠΟΑ,

3)-το ακίνητο υλοποίησης του έργου —κατόπιν αυτοψίας των αρμοδίων αρχαιοφυλάκων της περιοχής Ξηρομέρου— διαπιστώθηκε ότι δεν παρουσιάζει επιφανειακές ενδείξεις για την ύπαρξη αρχαίων,

4)-το ακίνητο υλοποίησης του έργου, βάσει του τοπογραφικού διαγράμματος που της απεστάλη, απέχει 660 μ. από το τείχος της αρχαίας πόλης. Τέλος επισημαίνει ότι για το ίδιο ακίνητο και παλαιότερα η ίδια υπηρεσία είχε χορηγήσει το 2011 άδεια ανέγερσης δύο αγροικιών.

Τα παρακάτω αρνούμαστε κατηγορηματικά κι επαναλαμβάνουμε ότι η κατασκευή της μονάδας εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο για τους κατοίκους αλλά και για τις αρχαιότητες για τους εξής λόγους:

1)-Η παλαιοτέρα άδεια ανέγερσης δύο αγροικιών το 2011 αφορούσε έργο φωτοβολταϊκών, το οποίο καμία σχέση δεν έχει με την κατασκευή και λειτουργία του νέου έργου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα.

2)-Το ακίνητο υλοποίησης του έργου δεν απέχει 660 μ. από το τείχος της αρχαίας πόλης, όπως ψευδώς αναφέρεται στο τοπογραφικό διάγραμμα που προσκόμισε ο κατασκευαστής, αλλά (απέχει) σε ευθεία γραμμή μόνο 555 μ. από το τείχος και 410 μ. από το ιστορικό Περαπηγάδι.

3)-Το ακίνητο υλοποίησης του έργου ναι μεν δεν παρουσιάζει επιφανειακές ενδείξεις για την ύπαρξη αρχαίων, πλην όμως γύρω από το κάστρο Κόροντα στις περιοχές Σορόκι, Άγιος Αθανάσιος, Λουκάδες, Λαγκάδα και Κλημάτια έχουν επανειλημμένα βρεθεί αρχαιότητες (θεμέλια κτιρίων), τάφοι και πολλά αρχαία αντικείμενα.

4)-Το ακίνητο υλοποίησης του έργου βρίσκεται, όπως προαναφέρθηκε, πολύ κοντά στον αρχαιολογικό χώρο των Κορόντων, ο οποίος δυστυχώς ακόμη δεν έχει οριοθετηθεί, παρά τις ενέργειές μας.

5)-Η περιοχή υλοποίησης του έργου βρίσκεται εκτός του ως άνω αρχαιολογικού χώρου, πλην όμως, η έναρξη εργασιών κατασκευής του έργου δεν ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει και τι θα βρεθεί στην περιοχή αυτή, δηλαδή στη θέση Κλημάτια, στην οποία δρουν πολύ συχνά αρχαιοκάπηλοι και την έχουν κατασκάψει.

Η ως άνω υπηρεσία σας (Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας) επικαλείται ότι είναι αποκλειστικά αρμόδια για την έγκριση του έργου με βάση τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Όμως στο άρθρο 10 παρ. 1 και 3 του ίδιου νόμου ορίζονται τα εξής: «Παρ. 1. Απαγορεύεται κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του, παρ. 3. Η εγκατάσταση ή η λειτουργία βιομηχανικής, βιοτεχνικής ή εμπορικής επιχείρησης, η τοποθέτηση τηλεπικοινωνιακών ή άλλων εγκαταστάσεων, η επιχείρηση οποιουδήποτε τεχνικού ή άλλου έργου ή εργασίας, καθώς και η οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αρχαίου επιτρέπεται μόνο μετά από έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου. Η έγκριση χορηγείται εάν η απόσταση από το μνημείο ή η σχέση με αυτό είναι τέτοια ώστε να μην κινδυνεύει να επέλθει άμεση ή έμμεση βλάβη αυτού λόγω του χαρακτήρα του έργου ή της επιχείρησης ή της εργασίας».

Στην προκειμένη περίπτωση για την εγκατάσταση και την λειτουργία της μονάδας δεν είναι αρμόδια η ως άνω υπηρεσία (Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας), αλλά η έγκριση χορηγείται από τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Ούτε βεβαίως συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η απαιτούμενη προϋπόθεση της μακρινής απόστασης της μονάδας από τα αρχαία μνημεία καθόσον αυτή (η μονάδα) βρίσκεται πολύ κοντά με κίνδυνο βλάβης λόγω του χαρακτήρα του έργου.

Να σημειωθεί ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου αναφέρει ότι θα γίνονται κατά καιρούς μετρήσεις και συνεπώς δεν θα υπάρχει μόνιμα εγκατεστημένο σύστημα ελέγχου (φίλτρο για την παρακράτηση μικροσωματιδίων και ρύπων και αυτόματος αναλυτής, ο οποίος θα δείχνει το είδος των ρύπων που εκπέμπονται), η δε έλλειψη μονίμου συστήματος ελέγχου θα καθιστά απροσδιόριστο το επίπεδο των ρύπων που εκπέμπονται. Οι επιπτώσεις από την ανεξέλεγκτη λειτουργία της μονάδας και ειδικότερα η εκπομπή τοξικών ουσιών με το φαινόμενο της όξινης βροχής θα επιφέρουν μετά βεβαιότητος σοβαρές βλάβες στις αρχαιότητες του κάστρου των Κορόντων, που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση. Δηλαδή τα σωζόμενα σε καλή κατάσταση τείχη, οι πύλες, τα θεμέλια του αρχαίου ναού και οι άλλες εγκαταστάσεις, που άντεξαν στο χρόνο και στη φθορά, με το έργο αυτό θα εκτεθούν στις εκπομπές της μονάδος και σε μεγάλο κίνδυνο φθοράς.

Να τονίσουμε ακόμη γι’ άλλη μια φορά ότι έγινε μεθόδευση και υφαρπάστηκαν οι άδειες από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, από την Υπηρεσία Νεωτέρων μνημείων και τεχνικών έργων Δ. Ελλάδος και από την Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων με το πρόσχημα ανέγερσης αγροικιών κι όχι μονάδος παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.

Για όλους τους παραπάνω λόγους ζητάμε ν’ ανακληθεί η έγκριση που εντελώς αναρμόδια χορήγησε η υπηρεσία σας (Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας) και δόθηκε χωρίς την ενδελεχή εξέταση των νομίμων προϋποθέσεων, που ρητά ορίζει ο νόμος 2028/2002 για την προστασία των αρχαιοτήτων.

Για την καλύτερη ενημέρωσή σας, σας επισυνάπτουμε: α) την υπ’ αριθμ. πρωτ. φ.222/Β4-41/208, 265 και 394/26-2-2016 επιστολή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτ/νίας και Λευκάδας, β) την από 16/1/2016 ένστασή μας, γ) το από 17/1/2017 ψήφισμά μας, δ) το υπ’ αριθμ. πρωτ. 15/7-2-2015 υπόμνημα του Συλλόγου μας, ε) την υπ’ αριθμ. 2/2016 απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου Ξηρομέρου και στ) την υπ’ αριθμ. 3/2016 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ξηρομέρου.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο